Tijdlijn

Van rijkseigendom naar particulier eigendom
Na het overlijden van Prins Bernhard en Prinses Juliana kwam Paleis Soestdijk leeg te staan. Na jaren van bewoning door de koninklijke familie, moest het Rijk, als eigenaar van het paleis, op zoek naar een nieuwe bestemming voor het erfgoed. En dat is een proces van jaren geworden, wat uiteindelijk resulteerde in de keuze om het paleis te verkopen. Hier ziet u terug in welke stappen Paleis Soestdijk van rijks eigendom naar particulier eigendom is gegaan en de fases daarna.

2004: Het Rijk op zoek naar een nieuwe bestemming
Het Rijksvastgoedbedrijf zocht in 2004 in opdracht van het kabinet naar een nieuwe bestemming voor Landgoed Paleis Soestdijk. Omdat Paleis Soestdijk sinds 2004 na het overlijden van Prins Bernhard en Prinses Juliana niet meer werd bewoond, was het zaak een passende bestemming te vinden voor dit rijksmonument.

2011: Voorstellen voor herbestemming
Diverse partijen meldden zich met ideeën voor de ontwikkeling van Paleis Soestdijk. Door de financieel-economische situatie en de herbezinning op de toekomst van rijksmonumenten besluit het Rijk eind 2011 om de markt in de meest ruime zin te verkennen en te onderzoeken welk soort bestemming voor Soestdijk haalbaar is. In afwachting van een nieuwe bestemming zijn het paleis en de tuin vanaf dat moment tijdelijk opengesteld voor publiek.

In diezelfde periode doet het Rijksvastgoedbedrijf uitgebreid onderzoek naar de kwaliteiten en eigenschappen van Paleis Soestdijk om uiteindelijk een passende nieuwe bestemming te kunnen vinden.

2015: Start nationale tender
In juli 2015 doet toenmalig minister Blok een oproep aan de markt om te komen met serieuze en creatieve voorstellen voor herbestemming van Landgoed Paleis Soestdijk. Een onafhankelijke beoordelingscommissie onder leiding van voormalig minister Sybilla Dekker, de zogenaamde Ronde Tafel, gaat deze tender begeleiden en geeft inhoudelijk richting waaraan ideeën voor een economisch duurzame herbestemming moeten voldoen.

Uitgangspunten en randvoorwaarden voor herbestemming
Naast een zeer strenge en uitvoerige selectieprocedure, benoemt De Ronde Tafel uitgangspunten waaraan een nieuwe bestemming in ieder geval moet voldoen. Dat zijn onder meer:

• het bijeenhouden van het gebouw en het landgoed;
• zorgvuldig omgaan met het middendeel van het voormalige paleis;
• recht doen aan de cultuurhistorische en ecologische waarde van het complex;
• behoud van de voorzijde van de gevel;
• het toegankelijk maken voor het publiek met o.a. een toeristisch, recreatieve voorziening;
• ideeën moeten financieel haalbaar zijn;
• ideeën moeten in lijn liggen met de visie van de provincie Utrecht en de gemeenten Soest en Baarn.

Van 120 partijen naar 3
Op 21 december 2015 wordt bekendgemaakt dat van de in totaal 120 inzendingen vier initiatiefnemers, waaronder wij met ons plan Made by Holland, de ingezonden plannen verder mogen concretiseren en doorgaan naar de volgende ronde.

De keuze voor deze vier partijen wordt destijds gemaakt door vertegenwoordigers van de provincie Utrecht, van de gemeenten Soest en Baarn en van het Rijksvastgoedbedrijf, op advies van genoemde de Ronde Tafel, de onafhankelijke beoordelingscommissie onder leiding van minister Sybilla Dekker.

Najaar 2016:
In een brief aan de Tweede Kamer op 25 oktober 2016 laat toenmalig Minister Blok (Wonen) weten dat drie plannen voor een nieuwe bestemming voor Paleis Soestdijk doorgaan naar de laatste ronde.

Juni 2017:
Alle drie de plannen passen binnen de inhoudelijke gestelde criteria. Alle partijen doen een bod, op basis waarvan de definitieve keuze voor een nieuwe eigenaar gemaakt wordt.

Op 8 juni 2017 wordt bekend dat de MeyerBergman Erfgoed Groep de hoogste bieder is, met een bod van 1,7 miljoen euro: tien cent per Nederlander. Wij mogen dankzij het bod en het plan Made By Holland, landgoed Paleis Soestdijk een nieuwe toekomst geven.

December 2017: De overdracht
Op 20 december 2017 ondertekent staatssecretaris Knops (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) de officiële overdracht, samen met directeur-grootaandeelhouder dhr. Meijer (MeyerBergman Erfgoed Groep), die het paleis en het bijbehorende landgoed vanaf dat moment in eigendom heeft.

Begin 2018: Kennismaken, tijdelijk programmeren en uitwerking van plannen
Na verwerving startten wij met de tijdelijke programmering, de uitwerking van de plannen en kennismaking met het park, het bos de gebouwen én natuurlijk onze omgeving en buren. De uitwerking van de plannen betreft zowel het inhoudelijke programma als ook de ruimtelijke inrichting.

2018: Opstellen Ruimtelijk Kader en overleg met betrokken stakeholders
Het Ruimtelijk Kader, het plan op hoofdlijnen ter voorbereiding van het bestemmingsplan dat nodig is voordat gestart kan worden met de renovatie en restauratie van zowel landgoed als de gebouwen en de nieuwbouwactiviteiten, wordt in samenwerking met de verantwoordelijk overheden opgesteld. Het Ruimtelijk Kader is het integrale plan op hoofdlijnen waarmee we bij onze omgeving, betrokken overheden, het College en de Gemeenteraad hebben kunnen toetsen hoe zij inhoudelijk staan t.o.v. onze plannen met betrekking tot de ruimtelijke invulling van het plan.

De organisatie & betrokken partijen bij opstelling Ruimtelijk Kader
Betrokken partijen bij de opstelling van het Ruimtelijk Kader en de uitwerking van onze plannen zijn de gemeente Baarn, gemeente Soest, provincie Utrecht en uiteraard wij als eigenaar. Deze partijen zijn samengebracht in een stuurgroep, projectgroep en verschillende werkgroepen voor natuur, cultuurhistorie en mobiliteit.

Verder zijn ook belanghebbenden en stakeholders betrokken. Inwoners, ondernemerskringen (zowel bedrijven als horeca; Baarn en Soest) en ‘groene’ partijen, waaronder Staatsbosbeheer en overige maatschappelijke organisaties.

Najaar 2018: participatiebijeenkomsten
In het najaar van 2018 organiseren we diverse participatiebijeenkomsten voor verschillende stakeholders, waarbij de gemeente steeds als toehoorder aanwezig is. Onderwerp van gesprek zijn onze plannen en de vertaling naar het Ruimtelijk Kader. Naast de bijeenkomsten hebben wij de afgelopen jaren uiteraard ook talloze individuele gesprekken gevoerd met betrokkenen en stakeholders.

Maart 2019: Ruimtelijk Kader bij College van B&W en Gemeenteraad
Het College stemt in met het Ruimtelijk Kader en legt het vervolgens in april voor aan de Gemeenteraad. Die bespreekt het Ruimtelijk Kader en besluit het niet vast te stellen maar te vervangen door twee moties.

Concreet betekent dit dat wij kunnen doorgaan met de planvorming op voorwaarde dat er één bestemmingsplan voor het hele landgoed wordt gemaakt. Aanvankelijk was het idee om twee bestemmingsplannen te maken: één voor het Alexanderkwartier (het gedeelte met de te bouwen woningen) en één voor het paleis. Dit heeft een vertraging van naar schatting 5 maanden tot gevolg.

Daarnaast heeft de Gemeenteraad extra voorwaarden gesteld aan de spelregels voor het ontwerp (en met name de oppervlakte) van het Alexanderkwartier. Hiermee wordt vooral onze aandacht gevraagd voor de natuur op en rondom het Marechausseeterrein.

Zomer 2019: Participatieproces en aanvullende onderzoeken
Een werkgroep van de Gemeente Baarn, Soest en de Provincie Utrecht werkt aan de voorbereiding van het voorontwerp bestemmingsplan. Belangrijk onderdeel daarvan is dat ook een zorgvuldig omgevingsproces plaatsvindt, bestaande uit gesprekken met een klankbordgroep van omwonenden en stakeholders.

Uiteraard zijn ook wij aan de slag met alle werkzaamheden ter voorbereiding van dat bestemmingsplan. D.w.z. onder meer: de begeleiding van alle onderzoeken die lopen naar onder meer de natuur-, culturele waarden en mobiliteit en de werkzaamheden ter voorbereiding van de restauratie en renovatie van het paleis.

Daarnaast wordt uiteraard verder gewerkt aan de inhoudelijke doorontwikkeling van het Made by Holland concept, het programma voor Paleis Soestdijk en het bouwen van partnerships ten behoeve van de implementatie daarvan. En last but not least werken wij met een klein maar zeer actief en betrokken team van collega’s en vrijwilligers (in totaal 130 stuks) aan de dagelijkse exploitatie en het beheer en onderhoud van dit prachtige landgoed.

November 2019: Geen ontheffing van de provincie
De provincie laat weten geen ontheffing te verlenen voor het bouwen van woningen in het Paardenbos naast het Marechausseeterrein. Hiermee vervalt 3,2 hectare van de 6,1 hectare grond waarover was afgesproken dat daar woningen gebouwd zouden worden.

Met alle betrokken overheden (Rijk, provincie en gemeente) wordt gezocht naar compensatie van dit financiële gat. De opbrengst van de verkoop van de woningen wordt gebruikt voor de renovatie van paleis en landgoed. Met ongeveer de helft minder inkomsten uit de woningbouw is de renovatie van het paleis niet gedekt.

Begin 2020: Einde reguliere publieksopenstelling
Op 5 januari 2020 eindigt de reguliere publieksopenstelling. Om geïnteresseerden toch de kans te geven het paleis te bezoeken wordt het paleis gedurende het jaar een beperkt aantal keren open gesteld voor publiek. Deze openstellingen zullen plaatsvinden in combinatie met populaire publieksactiviteiten. Voor zover de voorbereidingen van de renovatie dat toelaten, zijn landgoed en paleis ook nog beschikbaar voor besloten evenementen.

2^e kwartaal 2020: Raadsbehandeling bestemmingsplan
Nadat partijen tot overeenstemming zijn gekomen m.b.t. de compensatie vanwege het financiële tekort, wordt het voorontwerp bestemmingsplan door het College behandeld. Daarna wordt het ter besluitvorming voorgelegd aan de Gemeenteraad. Een belangrijke en noodzakelijke stap om te kunnen starten met de renovatie.

2023
Opening Paleis Soestdijk